System kaucyjny, który wejdzie w życie 1 października 2025 roku, wprowadza najważniejsze zmiany dla gastronomii i handlu.
System kaucyjny od 1 października 2025 – co zmienia się dla gastronomii i handlu?
Od 1 października 2025 roku w Polsce obowiązywać będzie nowy system kaucyjny. Jego celem jest zwiększenie poziomu selektywnej zbiórki opakowań, ograniczenie odpadów i wzmocnienie odpowiedzialności producentów za produkty wprowadzane na rynek.
Jakie opakowania zostaną objęte?
System obejmuje opakowania po napojach (soki, wody, nektary itp.):
- jednorazowe butelki PET do 3 litrów (razem z nakrętkami),
- puszki metalowe do 1 litra,
- szklane butelki wielokrotnego użytku do 1,5 litra
Opakowania po mleku i produktach mlecznych, takich jak jogurty pitne, są wyłączone z systemu.
Wymagane będzie oznakowanie opakowań specjalnym symbolem oraz informacją o właściwej kwocie kaucji (logo systemu + informacja o kwocie).
Ile wyniesie kaucja i jak będzie wyglądał zwrot?
Kaucja zostanie doliczona przy sprzedaży:
- 0,50 zł — dla butelek PET i puszek,
- 1,00 zł — dla szklanych butelek wielorazowego użytku.
Zwrot będzie możliwy bez paragonu, jeśli opakowanie jest niezgniecione, zawiera etykietę i kod systemowy. Można go dokonać w automatach (butelkomatach) lub – tam, gdzie operatorzy systemu to umożliwią – bezpośrednio w placówkach handlowych.
Obowiązki dla producentów i dystrybutorów napojów
Producentów czekają nowe wymogi: podpisanie umowy z operatorem systemu, zgłoszenie w rejestrze BDO i prowadzenie ewidencji oraz rocznych raportów. W IV kwartale 2025 r. muszą zebrać co najmniej 77% opakowań wprowadzonego wolumenu. Od 2029 r. próg wzrośnie do 90%.
Opakowania zebrane poza systemem nie są zaliczane do tych poziomów; brak udziału w systemie oznacza konieczność płacenia opłaty produktowej, a od 2026 r. – jej potrojenie.
Co to oznacza dla sklepów i gastronomii?
Obowiązki zależą od powierzchni lokalu. Placówki powyżej 200 m² będą musiały:
- przyjmować wszystkie puste opakowania objęte systemem,
- pobierać kaucję i zwracać ją klientom.
W lokalach poniżej 200 m² kaucja będzie pobierana obligatoryjnie przy sprzedaży, ale odbiór opakowań będzie wymagalny tylko w przypadku szklanych butelek – PET i puszki może być dobrowolny.
Operatorzy systemu mają obowiązek zapewnić co najmniej jeden punkt zbiórki w każdej gminie, np. automaty zwrotne lub sieć sklepów działających w systemie.
